Description
Στα βασικά κανονικά σχήματα και ιδιαίτερα σε όσα θεωρούνται αρχέτυπα, (όπως ο κύκλος, το ισόπλευρο τρίγωνο, και το τετράγωνο), έχουν αποδοθεί συγκεκριμένες συμβολικές αξίες, από τις οποίες προκύπτουν αντίστοιχες ψυχολογικές ιδιότητες.
Το σχήμα όμως που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον σαν ιερό σύμβολο και μάλιστα σε διάφορους αρχαίους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ελληνικού, είναι το λεγόμενο πεντάγραμμο. Πρόκειται για το αστεροειδές σχήμα που προκύπτει από τις διαγώνιους ενός κανονικού πενταγώνου. Το σχήμα αυτό, που συμβόλιζε αρχικά διάφορες θεότητες της γονιμότητας αλλά και την θεά Αφροδίτη, συνδέθηκε στενά με τη φύση και κατ’ επέκταση με την ίδια τη ζωή (όπως εξ’ άλλου συνέβη και με τον αριθμό 5). Αυτό γίνεται εύλογο, όταν σκεφτεί κανείς ότι το συγκεκριμένο σχήμα ενυπάρχει σε πολλές και διάφορες οργανικές μορφές ζωής (όπως στους αστερίες, ή σε διάφορα άνθη και φύλλα φυτών).
Στην αρχαία Ελλάδα, το πεντάγραμμο ονομάστηκε και πεντάλφα. Οι πυθαγόρειοι το θεωρούσαν έμβλημα τελειότητας και το χρησιμοποίησαν σαν ιερό, μυστικό σύμβολο για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους.
Κάθε πλευρά του πενταγράμμου τέμνεται από άλλες δύο πλευρές του, σύμφωνα με τον λόγο της χρυσής τομής. Προκύπτουν έτσι πέντε ισοσκελή τρίγωνα, των οποίων η κάθε πλευρά διατηρεί με τη βάση τους αναλογία χρυσής τομής. (Γι’ αυτό, τα τρίγωνα αυτά αποκαλούνται χρυσά τρίγωνα). Κατά συνέπεια, το πεντάγραμμο, μαζί με το πεντάγωνο από το οποίο περιβάλλεται, αποτελούν δίκαια την κορωνίδα των κανονικών πολυγώνων, εκφράζοντας κατά τρόπο ιδανικό, την αρμονία που διέπει τη φύση και ολόκληρο το σύμπαν. Οι Έλληνες θέλησαν να μεταφέρουν αυτή την αρμονία στις καλλιτεχνικές τους δημιουργίες και στην αρχιτεκτονική τους. Η χρυσή τομή αποτελεί μία θεμελιώδη αρχή που συναντάμε σχεδόν σε κάθε αρχαίο ελληνικό ναό.
