Description
Το έργο αυτό σχεδιάστηκε προς τιμήν του Αρχιμήδη, που θεωρείται ο σημαντικότερος μαθηματικός της αρχαιότητας και ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες όλων των εποχών. Γεννήθηκε, έζησε και πέθανε (287 – 212 π.Χ.), στις Συρακούσες, την μεγάλη ελληνική αποικία της Σικελίας. Επινόησε πολλές ιδιοφυείς μηχανές κάθε είδους και έγινε γνωστός για πολλά και σημαντικά επιτεύγματα στη γεωμετρία, την οπτική φυσική, τη μηχανική και την υδραυλική. Μεταξύ άλλων, εφηύρε τον ατέρμονα κοχλία, γνωστό και με το όνομα «έλιξ του Αρχιμήδους», μία μηχανή άντλησης νερού, σχηματική αναφορά της οποίας γίνεται στη συγκεκριμένη σύνθεση.
Στον Αρχιμήδη αποδίδονται τρείς ιστορικές ρήσεις:
Η πρώτη είναι η θριαμβευτική του αναφώνηση «Εύρηκα!», όταν λουόμενος στην μπανιέρα του, ανακάλυψε την γνωστή αρχή της ανώσεως. Η δεύτερη ρήση, «δός μοι πα στω και ταν γάν κινήσω» (δώσ’ μου κάπου να σταθώ και θα μετακινήσω ακόμα και τη γη), ειπώθηκε όταν ανακάλυψε τις απεριόριστες δυνατότητες του μοχλού. Ενώ η τρίτη ρήση «μη μου τους κύκλους τάραττε», ήταν αυτή που εικάζεται ότι απηύθυνε προς έναν ρωμαίο στρατιώτη, πριν αυτός του αφαιρέσει τη ζωή. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Έλληνας επιστήμονας προσπαθούσε απορροφημένος να λύσει κάποιο γεωμετρικό πρόβλημα, όταν η πόλη των Συρακουσών κατελήφθη από τους Ρωμαίους. Συνέχισε όμως απτόητος τις προσπάθειές του, ακόμα και όταν οι εισβολείς ξεσπούσαν τριγύρω του σε βάρβαρες βιαιοπραγίες.
Λόγω αυτής της ρήσης, το όνομα του μεγάλου μαθηματικού συνδέθηκε μοιραία με το σχήμα του κύκλου, το οποίο ωστόσο, πρέπει να ήταν και το πλέον αγαπημένο του, γιατί στον Αρχιμήδη αποδίδονται πολλές σημαντικές γεωμετρικές έρευνες που σχετίζονται με τον κύκλο και τον αριθμό π. Μεταξύ αυτών, η επονομαζόμενη «άρβηλος», κατέχει ξεχωριστή θέση. Πρόκειται για την επιφάνεια που ορίζεται από τρία ημικύκλια, (όπως απεικονίζεται στο κάτω μέρος της συγκεκριμένης σύνθεσης), και η οποία έχει απίστευτες γεωμετρικές ιδιαιτερότητες.
Το σχήμα που αποτελείται από δύο ίσους, τεμνόμενους κύκλους, όπως απεικονίζεται στο επάνω αριστερό μέρος της σύνθεσης, είναι σήμερα ευρύτερα γνωστό, ως προχριστιανικό σύμβολο, με το λατινικό όνομα vesica piscis. Στην πραγματεία του «περί μετρήσεως του κύκλου», ο Αρχιμήδης κάνει ήδη εκτεταμένη αναφορά στο συγκεκριμένο σχήμα. Η αρχική του προέλευση όμως, ανάγεται στους πυθαγορείους, οι οποίοι του απέδιδαν μυστικές ιδιότητες δύναμης και ενέργειας, θεωρώντας το, σύμβολο της γυναικείας γονιμότητας και ιδανική γεωμετρική κατασκευή με απόλυτα αρμονικές αναλογίες.
Για να επικυρωθεί η εύρυθμη αρμονική αίσθηση που προκύπτει από τα κυκλικά γεωμετρικά σχήματα της σύνθεσης, αλλά και για να ολοκληρωθεί ο συμβολισμός της θηλυκής γονιμότητας της ιδιοφυίας του Αρχιμήδη, προστέθηκε σ’ αυτήν το παραστατικό στοιχείο της κόρης. Σμίλευμα καλλιτέχνη του 6ος αι. π.Χ., η κόρη αυτή, συνδέεται χρονολογικά περισσότερο με τους μύστες της αρμονίας πυθαγορείους απ’ ότι με τον κατά πολύ μεταγενέστερο Αρχιμήδη.
Η ωραιότητά της όμως ξεπέρασε τον χρόνο, ως αποτέλεσμα της συμμετρίας (των χαρακτηριστικών της) και της αρμονίας (των αναλογιών της), όπως ακριβώς συνέβη και με το έργο του Αρχιμήδη, που στην γεωμετρική του διάσταση εμπεριέχει τα ίδια στοιχεία.
