Description
Ξύπνησα με το μαρμάρινο τούτο κεφάλι στα χέρια
που μου εξαντλεί τους αγκώνες και δεν ξέρω πού να
τ’ ακουμπήσω.
………………………………………………………………………………………
Δεν έχω άλλη δύναμη
τα χέρια μου χάνουνται και με πλησιάζουν ακρωτηριασμένα.
Γιώργος Σεφέρης
Δεν υπάρχει περίπτωση να κοιτάξεις αυτό το μαρμάρινο κεφάλι, (που αποδίδεται στον Δία), και να μη σου έρθουν στο νου τα κεφάλια των νεκρών γενειοφόρων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης.
Και τότε, οι παραπάνω στίχοι του Σεφέρη μιλούν καλύτερα, αφού εγώ χάνω τα λόγια μου, κάθε φορά που σκέφτομαι το μακελειό του εμφυλίου…
Τη χρονιά της έκθεσης στο Kulturhuset, (1983), συμπλήρωσα δέκα χρόνια ζωής στη Σουηδική πρωτεύουσα. Η δεκαετία 1973-83 ήταν ως γνωστόν, μία δεκαετία μεγάλων πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα, που χαρακτηρίστηκε μεταξύ άλλων, από έντονες κομματικές αντιπαραθέσεις. Οι αντιπαραθέσεις αυτές γινόταν ακόμη εντονότερες, στην πολιτικοποιημένη ελληνική κοινότητα της Στοκχόλμης. Χάσμα αγεφύρωτο χώριζε τις διάφορες παρατάξεις και τα πολιτικά πάθη ήταν μονίμως σε έξαρση.
Και ενώ η επίσημη Πολιτεία αναγνώρισε την Εθνική Αντίσταση και τους αγωνιστές της, αριστεροί και δεξιοί έριχναν λάσπη σε ΕΔΕΣ και ΕΛΑΣ αντίστοιχα, (κάτι που εξ άλλου συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, αν και πέρασε περισσότερο από μισός αιώνας από το τέλος του εμφυλίου).
Το γεγονός αυτό μου προκαλούσε μεγάλη θλίψη τότε, όπως και τώρα, αφού αποτελεί ένα ακόμη δείγμα έλλειψης ομαδικού πνεύματος και ικανότητας συνεργασίας για εποικοδομητική συνύπαρξη. Ένας λαός δεν μπορεί ποτέ να πάει μπροστά, χωρίς να διαθέτει κάποιο στοιχειώδες πνεύμα συλλογικότητας.
Σχεδίασα το συγκεκριμένο έργο για να το εντάξω στην έκθεσή μου, και να το αφιερώσω, ως ελάχιστο φόρο τιμής, στον ανώνυμο αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, που θυσίασε τη ζωή του, πολεμώντας για μια ελεύθερη πατρίδα.
Μαρμάρινη κεφαλή του Διός, χρονολογούμενη από τον 2ο αι. π. Χ. Βρέθηκε στην Αιγείρα (Ν. Αχαΐας) μαζί με το χέρι του ολόσωμου, υπερφυσικού μεγέθους αγάλματος, έργο του Αθηναίου γλύπτη Ευκλείδη, σύμφωνα με τον Παυσανία. Τα μάτια ήταν πρόσθετα, κατασκευασμένα από διαφορετικό υλικό.
Φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών.
